Czym jest procedura SME?

Na czym polega procedura SME?

Procedura SME to rozwiązanie, dzięki któremu małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) mogą korzystać ze zwolnień podatkowych dostępnych w innych krajach członkowskich Unii Europejskiej. Dla przykładu – przedsiębiorcy z Polski będą mogli skorzystać ze zwolnienia VAT w Hiszpanii, a przedsiębiorcy ze Szwecji ze zwolnienia VAT w Chorwacji. Należy jednak zaznaczyć, że procedura SME ma określone warunki, które muszą zostać spełnione, aby móc z niej skorzystać.

Zwolnienia z VAT w Polsce

Zanim przejdziemy do dalszego opisu procedury SME, podkreślmy także, jakie zwolnienia przysługują podatnikom VAT w Polsce:

• Zwolnienie podmiotowe z VAT – z którego mogą korzystać przedsiębiorcy z wartością sprzedaży mniejszą niż 200 000 PLN netto w poprzednim roku.
• Zwolnienie przedmiotowe z VAT –  które dotyczy wykonywania zawodów i świadczenia usług opisanych w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.

Więcej jednak o zwolnieniach z VAT napisaliśmy w innym naszym artykule – Rejestracja VAT w Polsce. Jeżeli więc szukasz informacji na ten temat, zachęcamy do lektury!

Warunki korzystania z procedury SME w państwach innych niż Polska

Należy mieć na uwadze, że małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) mogą korzystać z procedury SME w innych państwach członkowskich, jednak wcześniej muszą spełnić kilka warunków. Do tych należą:

• wprowadzenie procedury SME na terenie innego państwa, w którym przedsiębiorcy prowadzą działalność gospodarczą;
• nieprzekroczenie progu całego obrotu na terenie UE, który wynosi 100 000 EUR;
• posiadanie numeru identyfikacyjnego EX;
• powiadomienie odpowiednich organów o chęci korzystania z procedury SME;
• spełnienie wymogów do zwolnienia, obowiązujących w państwie Unii Europejskiej, w którym przedsiębiorca chce skorzystać z SME.

W tym miejscu warto podkreślić, że wspomniany wyżej próg unijny wynoszący 100 000 EUR, dotyczy rocznej wartości sprzedaży towarów i usług (bez VAT) na terenie całej Unii Europejskiej. W celu skorzystania z SME, obrót przedsiębiorstwa nie może przekroczyć ww. kwoty zarówno w roku bieżącym, jak i poprzedzającym go.

Limity obrotu w krajach UE dla procedury SME

Przedsiębiorcy planujący skorzystać z procedury SME w innych krajach UE powinni zapoznać się z obowiązującymi tam limitami obrotu. Szczegółowe informacje na temat tych limitów dostępne są na oficjalnej stronie Komisji Europejskiej: SME National Sectoral thresholds search . Przekroczenie ustalonego limitu w danym kraju skutkuje koniecznością rejestracji jako podatnik VAT w tym państwie, dlatego istotne jest monitorowanie obrotów w poszczególnych krajach, aby uniknąć niezamierzonych obowiązków podatkowych.

Uwaga! Każdy kraj UE może wprowadzić dodatkowe warunki skorzystania ze zwolnienia VAT, dlatego warto skonsultować możliwość przystąpienia do procedury SME z doradcą podatkowym.

Jak przystąpić do procedury SME?

Aby skorzystać ze zwolnienia z VAT w innych krajach członkowskich UE, przedsiębiorca musi złożyć tzw. uprzednie powiadomienie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w Polsce. Procedura ta wymaga:

1. Złożenia uprzedniego powiadomienia: Dokument ten zawiera dane przedsiębiorcy, informacje o państwach członkowskich, w których planuje korzystać ze zwolnienia, oraz dane dotyczące rocznego obrotu na terenie Unii Europejskiej w poprzednim i bieżącym roku podatkowym.
2. Nadania polskiego numeru identyfikacyjnego EX: Po złożeniu uprzedniego powiadomienia, naczelnik urzędu skarbowego w Polsce weryfikuje dane i współpracuje z organami podatkowymi z innych państw UE. Jeśli przynajmniej jedno państwo członkowskie potwierdzi prawo przedsiębiorcy do korzystania ze zwolnienia, naczelnik urzędu nadaje polski numer identyfikacyjny EX. Numer ten jest poprzedzony kodem PL i zawiera kod EX, co umożliwia korzystanie ze zwolnienia w wybranych krajach UE.

Czym jest numer EX?

Numer EX jest niezbędny do korzystania z procedury SME, a uzyskuje się go w przeciągu 35 dni roboczych od powiadomienia Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście o chęci skorzystania z tej procedury.

Jeżeli jednak konieczna jest dodatkowa weryfikacja przedsiębiorcy, która polega np. na audycie generowanego przez niego obrotu i spełnieniu innych warunków koniecznych do korzystania z procedury SME, termin nadania numeru EX może zostać wydłużony.

Dodajmy, że numer EX ma także swoją charakterystyczną strukturę. Na początku widnieje kod kraju (w przypadku Polski jest to PL) poprzedzający NIP, po którym widnieje „-” oraz sufix „EX”, na przykład: PL0123457890-EX.

Korzystanie ze zwolnienia VAT w ramach procedury SME, a obowiązki

Przedsiębiorcy, którzy zdecydują się korzystać ze szczególnej procedury zwolnień przysługującej podatnikom VAT, muszą mieć na uwadze, że jest to równoznaczne z koniecznością składania kwartalnych informacji dot. obrotu w państwach Unii Europejskiej (art. 113b ust. 14 ustawy o VAT).

Informacje kwartalne dotyczące procedury SME i korzystania z zagranicznych zwolnień VAT podatnicy muszą składać w przeciągu miesiąca po kwartale rozliczeniowym. Jeżeli natomiast w międzyczasie nastąpiło przekroczenie progu unijnego, który wynosi 100 000 EUR, wówczas na poinformowanie o tym fakcie organów podatkowych przedsiębiorcy mają 15 dni roboczych, a informacja ta musi zawierać dane od początku kwartału.

Przedsiębiorcy objęci procedurą SME - kto może skorzystać z procedury SME?

Stosować procedurę SME mogą przedsiębiorcy, którzy spełniają opisane wymagane warunki oraz posiadają siedzibę działalności gospodarczej w kraju członkowskim Unii Europejskiej.

Przedsiębiorcy z innych krajów UE, a zwolnienia VAT w Polsce

Procedura SME ma zastosowanie także dla podatników z innych krajów członkowskich i umożliwia im korzystanie ze zwolnienia VAT w Polsce. Jednak w tym celu muszą oni powiadomić odpowiednie organy w kraju swojej siedziby, uzyskać numer EX, nie przekraczać 100 000 EUR progu unijnego, zarówno w tym, jak i poprzednim roku podatkowym, a także:

• nie przekraczać progu 200 000 PLN sprzedaży, który obowiązuje w Polsce do końca 2024 roku;
• nie wykonywać czynności, które są wyłączone ze zwolnienia VAT i są opisane w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT.

Podatnicy spoza UE, a procedura SME

Podatnicy spoza Unii Europejskiej nie mogą korzystać z procedury SME. Jednym z warunków korzystania z niej jest posiadanie siedziby działalności gospodarczej przedsiębiorstwa w kraju członkowskim UE.

Kup kurs online - Procedura SME!

Zrozum procedurę SME i sprawdź, czy Twoja firma powinna z niej skorzystać! Kurs online prowadzony przez doświadczonego doradcę podatkowego – Tomasza Połecia.

Sprawdź zawartość kursu!

Korzyści z procedury SME

Wprowadzenie procedury SME niesie ze sobą wiele korzyści, z których mogą czerpać również przedsiębiorcy z branży e-commerce. Polscy podatnicy korzystający z procedury SME i działający na innych rynkach, dzięki zwolnieniom z VAT, mogą obniżyć koszty prowadzenia działalności. Co więcej, zwolnienie z VAT to często także uproszczenie formalności związanych np. ze składaniem deklaracji VAT czy odprowadzaniem należnego podatku. W tym przypadku wszystko jednak zależy od procedur obowiązujących w kraju sprzedaży.

Dodatkowe zmiany od 1 stycznia 2025 roku

Zmiany prawne związane z wprowadzeniem procedury SME wpłyną także na kilka sposób obliczania wartości dotyczącej zwolnienia podmiotowego w Polsce. Do progu 200 000 PLN będzie wliczana także wartość wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów oraz usługi reasekuracyjne (pod warunkiem, że nie mają charakteru transakcji pomocniczych).

Co to jest procedura SME - podsumowanie

Procedura SME to rozwiązanie skierowane do małych i średnich przedsiębiorstw (mśp), wynikające z unijnej dyrektywy 2020 / 285, które obliguje państwa członkowskie do wprowadzenia możliwości korzystania ze zwolnień VAT podatnikom z krajów UE. W Polsce rozporządzenia te wejdą w życie 1 stycznia 2025 roku.

Należy jednak zaznaczyć, że skorzystać z procedury SME będą mogli przedsiębiorcy, którzy spełnią określone warunki, m.in. nie przekroczą 100 000 EUR progu unijnego, który dotyczy wartości obrotu przedsiębiorstwa, czy też uzyskają numer EX po wcześniejszym powiadomieniu odpowiedniego organu podatkowego w kraju siedziby.

Warto zaznaczyć, że wiele firm z branży e-commerce kwalifikuje się do powyższych warunków, w związku z czym procedura SME może okazać się korzystna także dla sprzedawców internetowych.

Dodajmy, że z procedury SME nie mogą skorzystać przedsiębiorcy spoza UE, ponieważ jednym z warunków jest także posiadanie siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju członkowskiego.

Przeczytaj także – Zwolnienia z VAT dla małych firm w całej UE – zmiany od 2025 roku i ich wpływ na system VAT-OSS