Darmowy kalkulator działalności gospodarczej 2025

Pobierz!

Czym jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)?

Spis treści
  1. Co to jest WNT? Definicja WNT
  2. Wyłączenia WNT
  3. WNT, a obowiązek podatkowy
  4. Podstawa opodatkowania WNT
  5. Nietransakcyjne WNT
  6. Co to jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)? - Podsumowanie
  • Ostatnia aktualizacja: 24.01.2025
  • Publikacja: 23.01.2025
  • Przeczytaj w: 5 min

WNT czyli Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów to kluczowy element rozliczeń VAT w obrocie towarowym pomiędzy krajami Unii Europejskiej. WNT powstaje, gdy przedsiębiorca lub osoba prawna nabywa towary od dostawcy z innego kraju członkowskiego UE na potrzeby swojej działalności. Takie transakcje wiążą się z koniecznością spełnienia szczególnych wymagań podatkowych, w tym zarejestrowania do VAT UE oraz właściwego raportowania transakcji.

Dla przedsiębiorców rozliczanie WNT jest nie tylko obowiązkiem prawnym, ale również wyzwaniem – szczególnie ze względu na specyficzne przepisy dotyczące obowiązku podatkowego, wyłączeń, podstawy opodatkowania oraz nietransakcyjnego WNT. W artykule przedstawiamy najważniejsze informacje, które pomogą w poprawnym zrozumieniu zasad WNT, uniknięciu błędów w rozliczeniach oraz efektywnym zarządzaniu dokumentacją podatkową.

 

Co to jest WNT? Definicja WNT

Zgodnie z definicją wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, którą można znaleźć w art. 9. ust. 1. ustawy o VAT, WNT to „…nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz”.

Warto dodać, że transakcja, która jest zdefiniowana jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, dotyczy perspektywy nabywcy. W przypadku transakcji WNT druga strona określi tę transakcję jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, o której przeczytasz więcej w naszym artykule – Czym jest wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT)?.

Należy jednak zaznaczyć, że zarówno WNT, jak i WDT, aby zaistniały, muszą zostać spełnione określone w prawie warunki oraz zapewniona niezbędna dokumentacja. Jeżeli więc szukasz tych informacji w kontekście WNT, znajdziesz je w dalszej części artykułu.

 

Warunki stosowania WNT

WNT ma miejsce, kiedy zostaną spełnione następujące warunki:

  1. Nabywcą towarów jest:
    • podatnik VAT, zarejestrowany do VAT UE, a nabywane dobra służą działalności gospodarczej podatnika VAT;
    • osoba prawna niebędąca podatnikiem podatku VAT.
  2. Dostawca towarów jest podatnikiem podatku VAT.
  3. Towary są wysłane z terytorium jednego kraju członkowskiego, na teren innego państwa UE.

Wyłączenia WNT

Istnieje kilka przypadków transakcji, których nie można uznać za WNT.

 

Wyłączenia z WNT – rodzaj towarów

Wyłączenia z WNT, które dotyczą rodzajów nabywanych dóbr, dotyczą:

  • towarów określonych w art. 80 ustawy o VAT, do których należą dobra używane przez przedstawicieli dyplomatycznych czy misje dyplomatyczne;
  • artykułów opisanych w art. 83 ustawy o VAT, m.in. części do jednostek pływających oraz latających, zaopatrzenie statków czy też zaopatrzenie transportu lotniczego.

 

Wyłączenia z WNT – status nabywcy towaru

Wyłączone z WNT są także transakcje, zgodnie z art. 10. ust. 1 pkt 2, w których jako nabywców wyróżnia się:

  • „rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej,
  • podatników, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane podatkiem i którym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług,
  • podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
  • osoby prawne, które nie są podatnikami – jeżeli całkowita wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwoty 50 000 zł.”

 

Wyłączenia z WNT – pozostałe przypadki

Istnieje także kilka innych przypadków wyłączenia z WNT. Do tych należą:

  • transakcje, w których dostawa towarów nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem VAT, np. transakcja nieodpłatna, chyba, że dotyczy to własnych towarów, co opisujemy później w akapicie o nietransakcyjnym WNT;
  • sytuacje, w których stroną transakcji jest podatnik zwolniony z VAT lub podatnik podatku VAT, który korzysta ze zwolnień (z wyjątkiem dostaw nowych środków transportu);
  • transakcje, w których dostawie podlegają artykuły wymienione w art. 120 ust. 1 ustawy o VAT, czyli m.in. dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie czy antyki.

Należy podkreślić, że wyłączenia WNT mogą zmieniać się wraz z aktualizacjami prawa. Dlatego też warto regularnie odświeżać swoją wiedzę na ten temat, lub nawiązać współpracę z doradcą podatkowym. Jeżeli potrzebujesz wsparcia, zapraszamy do kontaktu. W tym celu umów się na konsultację i wskaż, co stanowi problem!

WNT, a obowiązek podatkowy

W przypadku transakcji WNT obowiązek podatkowy powstaje „… z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy”.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że jeżeli data wystawienia faktury jest późniejsza niż 15. dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy, obowiązek podatkowy nadal powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy, a nie wraz z datą wystawienia faktury.

Warto też podkreślić, że w przypadku transakcji WNT, opłata faktury zaliczkowej nie powoduje powstania obowiązku podatkowego, nawet jeżeli w jej ramach opłacono 100% wartości zamówienia.

Prowadzisz sprzedaż zagraniczną i nie wiesz jak poprawnie ją dokumentować?

Prowadzisz sprzedaż zagraniczną i nie wiesz jak poprawnie ją dokumentować?

Napisz do nas lub umów się na bezpłatną konsultację!

Umów się na konsultację

Podstawa opodatkowania WNT

Podstawa opodatkowania WNT to kwota, którą nabywca musi zapłacić w ramach transakcji, wliczając w to takie opłaty jak cło czy podatki, które są bezpośrednio związane z dostawą towarów.

Obliczając podstawę opodatkowania WNT należy także uwzględnić rabaty, upusty, dotacje, czy wartość akcyzy, która została udokumentowana.

Natomiast do podstawy opodatkowania WNT nie wlicza się kosztów, które powstają po dostarczeniu towarów, np. kwoty podatku VAT czy kosztów magazynowania towarów.

Nietransakcyjne WNT

W tym miejscu warto także wspomnieć, że istnieje również tzw. nietransakcyjne wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.

 

Nietransakcyjne WNT – warunki

Nietransakcyjne WNT ma miejsce, kiedy spełnione są następujące warunki:

  • dostawa towarów następuje do podatnika VAT;
  • wysyłka towarów następuje z jednego kraju członkowskiego, a dostawa towarów ma miejsce na terytorium innego państwa UE niż kraj wysyłki;
  • wysyłane towary są własnością podatnika VAT, na którego rzecz są przemieszczane – zostały przez niego wytworzone, nabyte, wydobyte lub zaimportowane i służą prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Przykładami sytuacji, kiedy nietransakcyjne WNT ma miejsce, są:

  • import towarów na terytorium UE np. do Niemiec i ich transport z tego kraju na teren innego państwa, np. do Polski;
  • przemieszczenie towarów własnych, w celu ich magazynowania i/lub sprzedaży na terytorium innego państwa członkowskiego.

 

Nietransakcyjne WDT, a 0% stawka VAT

Do transakcji zakwalifikowanych jako nietransakcyjne WDT ma zastosowanie 0% stawka VAT. Jednak w tym celu podatnik VAT musi być zarejestrowany do VAT UE w kraju dostawy towarów.

Co więcej, podatnik musi posiadać dokumentację, które potwierdza przemieszczenie towarów własnych na teren innego kraju UE, może być to np. międzynarodowy list przewozowy CMR lub dokument przewozowy otrzymany od przewoźnika.

Z kolei niespełnienie ww. warunków może skutkować koniecznością naliczenia podatku VAT, zgodnie ze stawką VAT obowiązującą w kraju dostawy towarów.

 

Wyłączenia z nietransakcyjnego WNT

Warto również dodać, że istnieją wyłączenia z nietransakcyjnego WNT, dokładnie opisane w art. 12 ust. 1 oraz art. 13 ust. 4 ustawy o VAT. Do tych należą sytuacje, gdy m.in.:

  • „przemieszczenie towarów następuje w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość;
  • towary są przemieszczane na pokładach statków, samolotów lub pociągów w trakcie transportu pasażerskiego wykonywanego na terytorium Unii Europejskiej z przeznaczeniem dokonania ich dostawy przez tego podatnika na pokładach tych pojazdów;
  • towary mają być przedmiotem eksportu towarów przez tego podatnika”.

 

Nietransakcyjne WNT – obowiązek prowadzenia ewidencji

Podatnicy VAT, którzy dokonują nietransakcyjnego WNT, mają obowiązek prowadzenia ewidencji dotyczącej tych transakcji przez okres 5 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Obowiązek ten wynika z art. 109 ustawy o VAT, której ust. 3 określa zakres danych, które powinny być gromadzone, a informacje te muszą dotyczyć:

„1) rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;

2) kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;

3) kontrahentów;

4) dowodów sprzedaży i zakupów”.

Z kolei zgodnie z art. 109 ust. 9 ustawy o VAT „…podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję otrzymywanych towarów zawierającą w szczególności datę ich otrzymania, dane pozwalające na identyfikację towarów oraz datę wydania towaru po wykonaniu usługi przez podatnika”.

Warto dodać, że brak wymaganej ewidencji może skutkować karami lub grzywnami, dlatego nie należy zaniedbywać tego obowiązku.

Co to jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)? - Podsumowanie

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) to transakcja, w której podatnik VAT nabywa towary z innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej na potrzeby swojej działalności gospodarczej. Warunki WNT obejmują rejestrację nabywcy do VAT UE, a także spełnienie kryteriów związanych z charakterem transakcji i stronami.

Należy jednak pamiętać, że istnieją określone w prawie wyłączenia z WNT, które dotyczą m.in. specyficznych towarów, takich jak dobra dyplomatyczne oraz sytuacji związanych z podatnikami korzystającymi ze zwolnień.

Co więcej, przemieszczenie towarów własnych może wystąpić także jako tzw. nietransakcyjne WNT, które pozwala przedsiębiorcom, jeżeli zostaną spełnione określone warunki, zastosować 0% stawkę podatku VAT.

Jeżeli jesteś przedsiębiorcą, który potrzebuje wsparcia lub doradztwa podatkowego w zakresie WNT, podatku VAT lub księgowości e-commerce, chętnie go udzielimy! Umów się na konsultację, wskaż, co stanowi wyzwanie, a resztą zajmiemy się my!

Tomasz Połeć Tomasz jest współzałożycielem Taxology i doradcą podatkowym o numerze 12104 z 15-letnim doświadczeniem w polskich i międzynarodowych firmach doradczych. Doświadczenie i wiedzę zdobytą podczas licznych przeglądów podatkowych i audytów wykorzystuje w pracy doradcy podatkowego dla firm z branży e-commerce. Specjalizuje się w doradztwie w zakresie rozliczeń VAT i CIT w e-commerce i logistyce.