SOTI – sprzedaż na odległość towarów importowanych, a podatek VAT

Sprzedaż na odległość towarów importowanych - SOTI - definicja

Definicja sprzedaży na odległość towarów importowanych znajduje się w art. 2 pkt 22b ustawy o VAT i stanowi, że przez SOTI należy rozumieć:

„…dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę, lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów, z terytorium państwa trzeciego do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego”.

Oznacza to, że aby SOTI wystąpiło, musi nastąpić dostawa towarów z państwa trzeciego do odbiorcy z kraju członkowskiego. Jeżeli natomiast dostawa towarów do UE ma miejsce najpierw do jednego kraju członkowskiego, a dopiero później te same artykuły zostaną przesłane do innego kraju członkowskiego, w którym zlokalizowany jest odbiorca, SOTI nie wystąpi.​
​

Status nabywcy towarów w SOTI

Co więcej, dalsza część cytowanego wyżej artykułu określa także, że aby definicja SOTI była wypełniona, dostawca musi być:

a) podatnikiem podatku od towarów i usług lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od towarów i usług, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub

b) podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów odpowiadającego wewnątrzwspólnotowemu nabyciu towarów, o którym mowa w art. 9, lub

c) podmiotem niebędącym podatnikiem

– pod warunkiem że dostarczane towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2.

Ujmując jednak rzecz prościej, sprzedaż na odległość towarów importowanych ma miejsce, kiedy zakupione dobra są wysyłane z kraju trzeciego do kraju członkowskiego, a nabywca jest podatnikiem VAT, osobą prawną lub podmiotem niebędącym podatnikiem, pod warunkiem, że nie są to nowe środki transportu lub specyficzne towary wymienione w ustawie.

Kiedy sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI) nie wystąpi?

Zaznaczmy również, że istnieje kilka przypadków, kiedy sprzedaż na odległość towarów importowanych nie zaistnieje.

Pierwszym z takich jest sytuacja, w której towary są wysłane z terytorium państwa trzeciego do składu celnego na terenie UE. Następnie stamtąd są dostarczane do klienta końcowego zlokalizowanego w innym państwie. Wówczas SOTI nie wystąpi, ponieważ wysyłka towarów do klienta końcowego następuje z terytorium Unii Europejskiej.

Ponadto, sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI) nie zaistnieje, gdy:

• • nabywca odpowiada za transport lub wysyłkę towarów;
  • nabywca organizuje transport lub wysyłkę towarów za pośrednictwem osoby trzeciej;
  • dostawca całkowicie nie uczestniczy ani bezpośrednio ani pośrednio w organizowaniu transportu lub wysyłce towarów.

Dodajmy, że powyższe przypadki określone są w art. 5a Rozporządzenia wykonawczego Rady UE 2019/2026 z dnia 21 listopada 2019 roku.

Co więcej, SOTI nie będzie uznane, kiedy od transakcji dostawy towarów podatnik nie będzie miał obowiązku rozliczenia VAT. Wówczas będzie mowa o wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów (WST).

Jakich towarów nie uwzględnia SOTI?

Nie wszystkie towary importowane z krajów trzecich do krajów członkowskich podlegają pod SOTI.

Jeżeli transakcja dotyczy towarów instalowanych bądź montowanych z uruchomieniem lub bez uruchomienia przez dostawcę, lub podmiot działający na jego rzecz, nie można uznać jej za sprzedaż na odległość towarów importowanych. Przykładem takiego jest np. przemysłowy piec importowany z USA i montowany w polskiej fabryce.

Ponadto, dostawa towarów z państwa trzeciego, która dotyczy importu nowych środków transportu, również nie będzie uznana za SOTI. Przykładem takich będą np. samochody importowane z Japonii do Niemiec.

SOTI - sprzedaż na odległość towarów importowanych - miejsce dostawy towarów

W przypadku SOTI bardzo istotne jest także właściwe rozpoznanie miejsca dostawy towarów. To zostało określone art. 33 Dyrektywy Rady UE 2017/2455:

b) za miejsce dostawy w przypadku sprzedaży na odległość towarów importowanych z terytoriów trzecich lub państw trzecich do państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, uznaje się miejsce, w którym towary te znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu do nabywcy;

c) za miejsce dostawy w przypadku sprzedaży na odległość towarów importowanych z terytoriów trzecich lub państw trzecich do państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy uznaje się to państwo członkowskie, pod warunkiem że VAT z tytułu tych towarów ma zostać zadeklarowany w ramach procedury szczególnej określonej w tytule XII rozdział 6 sekcja 4.

Procedura szczególna opisana w cytowanym tutaj podpunkcie C, to VAT Import One-Stop-Shop, o którym przeczytacie w naszym artykule – Czym jest VAT IOSS?. Jest ona także szczególnie istotna w przypadku rozliczania podatku VAT z SOTI.

Ustalenie właściwego miejsca dostawy towarów wysyłanych z krajów trzecich w ramach SOTI jest szczególnie istotne, ponieważ pozwala następnie właściwie rozliczyć podatek VAT z takich transakcji.

Sprzedaż na odległość towarów importowanych a rozliczanie VAT

Podatnik z siedzibą w państwie trzecim chcąc rozliczyć należny podatek VAT z tytułu SOTI, ma kilka możliwości. Jednak te zależą od wartości dostaw towarów.

Wartość dostaw – 150 euro – jest w tym wypadku bardzo istotna, ponieważ transakcje nieprzekraczające 150 euro mogą być rozliczane w ramach procedury szczególnej importu VAT IOSS (importowy OSS). W przypadku transakcji przekraczających ten limit, zastosowanie będzie miała standardowa odprawa celna i VAT będzie naliczany przez organy celne w momencie dopuszczenia towarów do obrotu na terenie UE.

Rozliczenie VAT z SOTI w ramach VAT IOSS

Pierwszą z nich i najbardziej powszechną jest rejestracja do procedury IOSS. Przystąpienie do niej jest dobrowolne i możliwe dla podatnika z siedzibą w państwie trzecim, który dokonuje transakcji dostawy towarów.

Należy jednak zaznaczyć, że w ramach VAT IOSS podatnik może dokonać rozliczenia VAT jedynie z transakcji o wartości nieprzekraczającej 150 euro.

Oznacza to, że cena brutto sprzedawanego towaru wyniesie 123 euro (zakładając 23% stawkę podatku VAT w Polsce), a kwota należnego VAT odprowadzonego następnie do urzędu skarbowego w ramach VAT IOSS wyniesie 23 euro.

Rozliczenie VAT z SOTI bez procedury szczególnej importu VAT IOSS

Jeżeli podatnik VAT, który dokonuje importu towarów na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, nie chce lub nie może skorzystać z procedury szczególnej importu VAT IOSS, wtedy obowiązek rozliczenia VAT jest przenoszony na odbiorcę towarów (importera).

W rezultacie, odbiorca towarów nie otrzyma przesyłki dopóki nie uiści wszelkich należności celnych. Może być to niezwykle problematyczne dla klientów, którzy mogą odstępować od zakupu i zwracać towary.

SOTI a Wewnątrzwspólnotowa Sprzedaż Towarów na Odległość (WSTO)

Warto także zaznaczyć, że SOTI nie należy mylić z wewnątrzwspólnotową sprzedażą towarów na odległość.

SOTI dotyczy importu towarów z krajów trzecich, czyli krajów nienależących do Unii Europejskiej. Natomiast WSTO dotyczy sprzedaży towarów na odległość do podmiotów z różnych krajów członkowskich. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, przeczytaj nasz artykuł o WSTO.

SOTI a operator interfejsu elektronicznego

W kontekście sprzedaży na odległość towarów importowanych (SOTI) istotną rolę odgrywa operator interfejsu elektronicznego, który w określonych przypadkach jest traktowany jako dostawca towarów. Jeśli taki operator zostanie uznany za dostawcę, ponosi on obowiązek rozliczenia podatku VAT od transakcji, w których uczestniczy, a wartość przesyłek nie przekracza 150 euro.

Kim jest operator interfejsu elektronicznego?

Operator interfejsu elektronicznego to podmiot, który zgodnie z przepisami prawa unijnego ułatwia dostawę towarów, pełniąc funkcję pośrednika między sprzedawcą (np. z kraju trzeciego) a końcowym odbiorcą na terenie Unii Europejskiej. Takim operatorem może być właściciel platformy e-commerce, sklepu internetowego lub aplikacji umożliwiającej zawieranie transakcji.

Przykłady operatorów interfejsów elektronicznych:

• Międzynarodowe platformy sprzedażowe (np. marketplace’y).
• Sklepy internetowe udostępniające mechanizm do zawarcia transakcji.

Aby uznać podmiot za operatora interfejsu elektronicznego, muszą być spełnione określone warunki, w tym:

• Udostępnienie narzędzi umożliwiających zawarcie transakcji między sprzedawcą a nabywcą, np. poprzez platformę sprzedażową.
• Organizowanie procesów związanych z zakupem, np. płatności, dokumentacji handlowej.

Kiedy operator interfejsu elektronicznego zostanie uznany za dostawcę towarów?

Operator interfejsu elektronicznego jest uznawany za dostawcę towarów wyłącznie w sytuacjach, gdy:

• Towary są wysyłane z terytorium kraju trzeciego do konsumenta na terenie UE.
• Wartość towarów w przesyłce nie przekracza 150 euro.
• Operator ułatwia zawarcie transakcji, lecz nie jest faktycznym właścicielem towaru.

Jeśli wartość towarów przekracza 150 euro lub operator nie spełnia warunków uznania go za dostawcę, odpowiedzialność za rozliczenie VAT spoczywa na faktycznym dostawcy lub importerze.

Rola operatora interfejsu elektronicznego w SOTI

Operator interfejsu elektronicznego odgrywa kluczową rolę w przypadku dostaw towarów z krajów trzecich do Unii Europejskiej, szczególnie gdy wartość przesyłki nie przekracza 150 euro. W takich sytuacjach przepisy przewidują, że operator może być traktowany jako dostawca towarów w celu uproszczenia rozliczeń podatkowych.

Operator interfejsu elektronicznego w SOTI – pobór i odprowadzanie podatku VAT

Jeżeli wartość sprzedawanych towarów nie przekracza 150 euro i transakcja jest rozliczana w ramach procedury szczególnej importu VAT IOSS, wówczas operator interfejsu elektronicznego jest odpowiedzialny za pobranie podatku VAT od konsumenta w momencie transakcji i odprowadzenie tej należności do właściwego organu podatkowego w UE.

Operator interfejsu elektronicznego w SOTI – informowanie kupujących

Operator interfejsu elektronicznego musi poinformować o wysokości podatku VAT przypisanego do towaru sprzedawanego na jego platformie. W tym celu powinna być jasno wskazana cena brutto, obejmująca należności podatkowe.

Sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI) - podsumowanie

Sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI) to istotny element e-commerce, upraszczający rozliczenia podatkowe i zwiększający przejrzystość transakcji. Zrozumienie regulacji, takich jak VAT IOSS, oraz świadomość wyjątków i obowiązków to klucz do skutecznego zarządzania sprzedażą na rynku międzynarodowym. Dostosowanie się do tych zasad pomaga budować zaufanie klientów i rozwijać działalność na globalną skalę, ale też pozwala uniknąć konsekwencji związanych z niewypełnianiem obowiązków podatkowych lub ich niewłaściwym wypełnianiem.

Potrzebujesz wsparcia podatkowego? Sprawdź naszą ofertę doradztwa podatkowego lub wypełnij formularz kontaktowy i napisz, w czym potrzebujesz pomocy.