Sprzedaż produktów cyfrowych za granicę, zwłaszcza na rynek Unii Europejskiej, wymaga dokładnego zrozumienia przepisów dotyczących podatku VAT. Przepisy te mogą wydawać się skomplikowane, ale ich znajomość jest kluczowa dla przedsiębiorców oferujących e-booki, kursy online, oprogramowanie czy muzykę cyfrową.
W tym artykule omówimy, jak wygląda sprzedaż produktów cyfrowych w UE pod kątem VAT. Dowiesz się, jakie przepisy obowiązują w przypadku sprzedaży B2C i B2B oraz jakie są najczęstsze pułapki i błędy w rozliczaniu podatku od sprzedaży produktów cyfrowych za granicę. Zapraszamy do lektury, jeżeli chcesz dowiedzieć się jak sprzedawać produkty cyfrowe za granicę i poprawnie rozliczać VAT!
Produkty cyfrowe to utwory niematerialne, które funkcjonują wyłącznie w formie elektronicznej. Ich główną cechą jest to, że są tworzone, dostarczane i użytkowane za pomocą technologii cyfrowych – najczęściej poprzez internet. W odróżnieniu od produktów fizycznych, odbiorca uzyskuje dostęp do nich w postaci plików, aplikacji lub usług świadczonych online, bez konieczności fizycznej dostawy. W polskim prawodawstwie termin „treści cyfrowe” opisuje je jako „dane wytwarzane i dostarczane w postaci cyfrowej” przeznaczone do odczytu na komputerach, tabletach czy smartfonach, np. e-booki, oprogramowanie czy multimedia. [Źródło]
Towary cyfrowe tego typu zyskały ogromną popularność dzięki swojej wygodzie i błyskawicznej dostępności – wystarczy jedno kliknięcie, by zrealizować zakup i cieszyć się zawartością.
Usługi TBE to skrót od Telecommunications, Broadcasting and Electronic services, czyli usługi telekomunikacyjne, nadawcze i elektroniczne. Termin ten jest szczególnie ważny w kontekście przepisów unijnych dotyczących VAT.
Do usług TBE zalicza się:
Do usług cyfrowych, czyli TBE, nie zalicza się:
Choć często używane zamiennie, pojęcia „produkt cyfrowy” i „usługa cyfrowa” nie są tożsame. Produktem cyfrowym określamy gotowy plik lub treść, którą użytkownik może pobrać lub uzyskać dostęp do niej automatycznie, bez ingerencji człowieka – jak np. kurs wideo, ebooki, cyfrowe pliki audio czy oprogramowanie.
Usługa cyfrowa natomiast to działanie wykonywane za pośrednictwem internetu, które może, ale nie musi, zakończyć się dostarczeniem cyfrowej treści. Kluczowa różnica tkwi w stopniu automatyzacji. Jeśli realizacja wymaga bezpośredniego udziału człowieka (np. indywidualne konsultacje, korepetycje online w czasie rzeczywistym), nie można jej uznać za zautomatyzowaną usługę elektroniczną w rozumieniu przepisów VAT.
Definicję usług TBE oraz wymogów ich opodatkowania określaną dyrektywy unijne, w tym: Dyrektywa Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. czy Rozporządzenie Rady (UE) 2017/2459 (zmieniające rozporządzenie 282/2011). Podsumowując, główną cechą szczególną usług cyfrowych jest to, że dotyczą usług zautomatyzowanych świadczonych drogą elektroniczną.
Świat produktów cyfrowych jest niezwykle różnorodny i dynamicznie się rozwija. Obejmuje zarówno treści użytkowe, edukacyjne, jak i kreatywne. Oferta popularnych formatów dotyczy m.in.:
Do tego zestawu zaliczamy również szeroki wachlarz e-usług:
Wszystkie te produkty łączy jedno – są dostępne bezpośrednio przez internet i nie mają fizycznej formy.
Uwaga: Karty podarunkowe online nie są uważane za produkty cyfrowe.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się, jak legalnie sprzedawać cyfrowe produkty w różnych krajach UE czy UK skorzystaj z pomocy doradcy podatkowego dla e-commerce.
Podstawową zasadą opodatkowania produktów cyfrowych w Unii Europejskiej jest reguła miejsca konsumpcji. Oznacza to, że VAT należy rozliczyć w kraju, w którym znajduje się konsument (B2C) lub nabywca będący podatnikiem (B2B). W praktyce oznacza to konieczność stosowania lokalnych stawek VAT, co wymaga od sprzedawców szczególnej uwagi przy sprzedaży transgranicznej, a także rejestracji do VAT za granicą i składania lokalnych deklaracji VAT. Alternatywą jest skorzystanie z procedury VAT OSS, o której piszemy poniżej.
Aby ułatwić rozliczenia VAT w wielu krajach jednocześnie i uniknąć konieczności rejestracji do VAT za granicą w każdym kraju, do którego sprzedajesz cyfrowo, wprowadzono system VAT OSS (One Stop Shop), który umożliwia składanie jednej, kwartalnej deklaracji VAT dla sprzedaży produktów cyfrowych na terenie całej UE. Jest to ogromne uproszczenie i minimalizacja formalności, zwłaszcza dla małych i średnich firm, które prowadzą sprzedaż swoich produktów na skalę międzynarodową. Dzięki niej nie trzeba dokonywać rejestracji podatnika w kraju nabywcy, jeżeli wartość netto sprzedaży usług cyfrowych w danym roku i roku poprzednim nie przekroczyła. 10 000 Euro, a VAT od sprzedaży rozliczać według polskich zasad, stawek i w polskim urzędzie skarbowym. Należy podkreślić, że VAT OSS obejmuje wyłącznie transakcje B2C.
Dowiedz się więcej z naszego artykułu – co to jest VAT OSS
Wypełnij formularz kontaktowy poniżej, a nasi specjaliści skontaktują się z Tobą, aby odpowiedzieć na wszystkie Twoje wątpliwości i przedstawić najlepsze rozwiązania dostosowane do Twojej sytuacji.
E-booki i publikacje elektroniczne traktowane są jako usługi elektroniczne, co oznacza, że przy sprzedaży B2C VAT należy rozliczać w kraju konsumenta. Dzięki systemowi OSS przedsiębiorca nie musi rejestrować się w każdym kraju oddzielnie, co znacząco upraszcza proces rozliczeniowy.
Od 2018 roku kraje członkowskie mogą stosować obniżone stawki VAT na publikacje elektroniczne, co zrównuje je z książkami papierowymi. Na przykład w Polsce e-booki są objęte stawką 5% VAT. Jednakże rekomendujemy zweryfikowanie stawek VAT obowiązujących w różnych krajach UE z doradcą podatkowym.
W przypadku sprzedaży e-booków firmom (B2B), zastosowanie ma zasada odwrotnego obciążenia. Sprzedawca wystawia fakturę bez VAT, a obowiązek rozliczenia spoczywa na nabywcy. Ważne jest jednak, aby upewnić się, że nabywca posiada ważny numer VAT UE.
Przeczytaj także – Jak sprawdzić numer VAT UE?
Sprzedaż kursów online może przybierać różne formy – od nagrań wideo dostępnych on-demand po webinary na żywo. Od 2025 roku kursy online, niezależnie od formy, podlegają ujednoliconym przepisom i są opodatkowane w kraju nabywcy, zarówno w modelu B2C, jak i B2B.
Podobnie jak w przypadku e-booków, sprzedaż kursów konsumentom podlega VAT w kraju konsumpcji. Sprzedawca powinien zastosować lokalną stawkę VAT i rozliczyć ją za pomocą systemu OSS.
Jeśli klientem jest firma, VAT nie jest naliczany na fakturze – obowiązuje mechanizm odwrotnego obciążenia (reverse charge), co oznacza, że to nabywca odpowiada za rozliczenie podatku.
Sprzedaż oprogramowania i aplikacji do konsumentów również wymaga rozliczenia VAT w kraju nabywcy. Dotyczy to zarówno pobrań aplikacji, jak i subskrypcji SaaS. Sprzedawca może skorzystać z systemu OSS, aby uprościć proces rozliczeń.
W przypadku transakcji B2B, oprogramowanie jest rozliczane w mechanizmie odwrotnego obciążenia, gdzie sprzedawca wystawia fakturę bez VAT, a nabywca sam rozlicza podatek.
Muzyka cyfrowa, w tym pliki audio (MP3) i subskrypcje serwisów streamingowych traktowane są jako usługi elektroniczne i podlegają VAT w kraju konsumenta. Oznacza to, że sprzedawca powinien doliczyć lokalną stawkę VAT i rozliczyć ją przez system OSS. Standardowo VAT na muzykę cyfrową wynosi tyle, co podstawowa stawka VAT w danym kraju (np. 23% w Polsce).
W przypadku sprzedaży licencji muzycznych firmom (B2B), VAT nie jest naliczany – obowiązuje mechanizm odwrotnego obciążenia. Sprzedawca wystawia fakturę bez VAT, a nabywca rozlicza podatek w swoim kraju.
| Typ produktu cyfrowego | Sprzedaż B2C (konsument) | Sprzedaż B2B (firma) | Uwagi / wyjątki |
| E-booki i publikacje elektroniczne | VAT w kraju klienta (OSS); możliwe obniżone stawki VAT (np. 5% w PL) | VAT nie naliczony – odwrotne obciążenie (reverse charge) | Obniżone stawki VAT w niektórych krajach UE. |
| Kursy online i webinary | VAT w kraju klienta (OSS); dotyczy zarówno nagrań, jak i transmisji live | VAT nie naliczony – odwrotne obciążenie (reverse charge) | Od 2025 roku kursy live traktowane jak e-usługi. |
| Oprogramowanie i aplikacje | VAT w kraju klienta (OSS); standardowa stawka VAT | VAT nie naliczony – odwrotne obciążenie (reverse charge) | Brak stawek obniżonych (poza wyjątkami specjalistycznego oprogramowania). |
| Muzyka cyfrowa | VAT w kraju klienta (OSS); standardowa stawka VAT | VAT nie naliczony – odwrotne obciążenie (reverse charge) | Zazwyczaj brak obniżonych stawek VAT na muzykę cyfrową. |
Sprawdź także – stawki VAT w Europie
Sprzedaż produktów cyfrowych za granicę w Unii Europejskiej wymaga przestrzegania wielu przepisów dotyczących podatku VAT. Kluczowe jest prawidłowe określenie miejsca opodatkowania oraz stosowanie mechanizmu OSS lub odwrotnego obciążenia w przypadku sprzedaży B2B. Warto pamiętać o regularnym monitorowaniu zmian w przepisach, zwłaszcza w kontekście wprowadzanych od 2025 roku ujednoliceń dla kursów online i webinarów.
Jeśli chcesz sprzedawać produkty cyfrowe i masz wątpliwości dotyczące rozliczeń VAT, skontaktuj się z ekspertami z Taxology – pomożemy w kompleksowej obsłudze podatkowej i doradztwie.
Wypełnij formularz kontaktowy poniżej, a nasi specjaliści skontaktują się z Tobą, aby odpowiedzieć na wszystkie Twoje wątpliwości i przedstawić najlepsze rozwiązania dostosowane do Twojej sytuacji.
Podatek minimalny został wprowadzony w ramach Polskiego Ładu i dotyczy spółek wykazujących niskie dochody lub straty przy znaczących przychodach. Podatek ten będzie po raz pierwszy rozliczany za rok 2024 – […]
Przeczytaj w: 7 min
Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) coraz częściej zastanawiają się nad przejściem z JDG na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.). Taka decyzja może być podyktowana chęcią ograniczenia odpowiedzialności, […]
Przeczytaj w: 5 min
WNT czyli Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów to kluczowy element rozliczeń VAT w obrocie towarowym pomiędzy krajami Unii Europejskiej. WNT powstaje, gdy przedsiębiorca lub osoba prawna nabywa towary od dostawcy z innego […]
Przeczytaj w: 5 min